De moderne manier om een verhouding tot de wereld te krijgen is toeschouwer zijn. Je wilt vrij blijven van beleven, van meevoelen en van morele verplichtingen. Je bent dan evenwel ook vrij van een persoonlijke ontwikkeling. Je richt je alleen op een koele intellectuele benadering. Maar begrijp je dan ook iets van de wereld? Natuurlijk dring je wel in de wereld door maar je doet dat afstandelijk en onderdanig. Toeschouwerskennis blijft altijd een kennis die open staat voor willekeur. Wordt ergens iets geroepen dat mooi klinkt dan heb je niet de achtergrond om dat goed te plaatsen. 

De mens die met de voeten op de grond wil staan en betrokken wil zijn zal proberen de toeschouwerspositie meer en meer te verlaten. Je zult eerst opgaan in persoonlijke ervaringen. Je wilt iets met de zintuigen doormaken en je hierbij mens voelen. Hierdoor word je toegewijd aan de kwaliteiten, de krachten en de wezens. Je hebt niet langer zaken voor je die overheerst worden door koude wetten. Bij de toeschouwerhouding gaat het om koude wetten die aan niemand toebehoren. Een toeschouwerkennis moet uiteindelijk een morele betrokken kennis worden. Je vraagt je opnieuw af op welke manier je een deel van de wereld bent. Je moet kiezen voor een nieuwe aanpak. 

Bovenstaande tekst is een vertaalde tekst uit: Mackensen, M. von, 2001. Prozesschemie, p 105 - 111 

De volledige vertaalde tekst van von Mackensen over dit onderwerp die u hieronder vindt is ook te downloaden: download pdf 0,3 mb